مدتی است که مسئولین شهرداری رشت با عنوان زیبا سازی و نورپردازی فضاهای سبز و میادین سطح شهر سودای کلانشهری را یدک می کشند که اگر این امر با رعایت استاندارد های خاص نورپردازی صورت می گرفت شاید به طبع اثرات اثر بخشی را در زندگی روزمره شهروندان ایفا می نمود که متاسفانه بدون کارشناسی و استفاده غیر بهینه از امکانات و تجهیزات امروز شاهد رشد غیرمتوازن نورپردازی و با شیوه های سنتی و بی هدف را شاهدیم .
بسیاری از شهرها از جمله شهر رشت مدت‌ها است به دلیل استفاده غلط از نورهای مصنوعی، از مرز هشدار آلودگی‌های نوری گذشته‌اند و در وضعیت قرمز به سر می‌برند.
نور یکی از مهم ترین عوامل کیفی و نمادین بوده و از نظر کارکرد عملی از جایگاه ویژه ای در معماری و شهرسازی برخوردار است. اصلی ترین کارکرد نور ، چه طبیعی و چه مصنوعی، روشن کردن فضا و فرم های ساختمانی است که آنرا روشنایی می نامیم. با این حال نور با استفاده از نبوغ معمارانه و توجه به سه عامل ۱- زیبایی شناسی ۲- مفهومی و معنایی و ۳ – نمادین جهت تعریف مجدد فضاهای شهری مورد استفاده قرار میگیرد که آنرا نورپردازی می نامیم.
سیمای شهری چه در روشنایی روز و چه در تاریکی شب می‌بایست دارای شکل و محتوی باشد. نور در طراحی شهری دارای کیفیات و ویژگیهای متفاوت از قبیل ابزار اطلاع‌رسانی، شناساندن در مناطق و محلات و افزایش بار هویتی مراکز، نمایان کردن نشانه‌ها، میراث فرهنگی و طبیعی و فضاهای شهری همچون پیاده راهها و میادین می‌باشد.
حسین متقی طلب رئیس مرجع صدور تائیدیه بهداشتی گیلان اظهار داشت: با بیان اینکه رشت در حالی که هر روز از آلاینده‌های مختلف از جمله صنوف آلاینده در مرکزیت شهر ، آلودگی صوتی ، بحران رودخانه های زرجوب و گوهر رود ، محل دفن زباله و زنده فروشی احشام در معابر و مناطق مسکونی و …. دست و پنجه نرم می کند که مسئولین شهرداری رشت به دنبال تسکین سطحی مشکلات و معضلات شهروندان از جمله نهضت لکه گیری آسفالت و نورپردازی غیر هدفمند و … می پردازند .
عضو رسمی انجمن مشاوران مدیریت ایران با اعلام اینکه رشت بعد از بحرانهای ذکر شده این بار در مرز هشدار آلودگی های نور نیز واقع شده است بیان کرد از آنجایی که در مدیریت شهری دانش نورپردازی وجود ندارد و تنها تجهیزات سخت افزاری حرف اول را می زند که نتیجه آن نورپردازی با مدل قارچی بر روی پایه چراغ های پارکی و بصورت کلاف های چند وجهی با صرف هزینه های هنگفت بوده است .
مولف کتاب زمین پاک در ادامه با اشاره به اینکه نورهای مصنوعی موجب روشن شدن بیش از حد یک محیط خواهد شد که به تمام اکوسیستم آسیب می رساند بیان داشت گیاهان نورپسند در طول روز نیازمند چهار هزار و ۲۰۰ لوکس نور و گیاهان سایه پسند نیز به دلیل جذب میزان بالای کلروپلاست، نیازمند ۷۲ لوکس نور برای ادامه زندگی شان هستند. طبق «قانون بردباری»، رساندن نور بیش از اندازه به گیاه در شب رشد آن را دچار اختلال کرده و فصل از دست دادن برگ و جوانه زنی آن را به مخاطره می کشاند و از طرف دیگر زندگی شبانه در زیر نور مصنوعی باعث ایجاد رفتارهای نامنظم و موجب افزایش بیماریهای قلبی، افسردگی و انواع سرطان ها در افراد می شود که این اثرات نیز در اکثر کشورها به اثبات رسیده است .
نور با کیفیت نامطلوب محیط زیست و آسمان شب را آزار دهنده می سازد یکی از حساس ترین و مهم ترین اثرات آلودگی نوری بر انسان شامل آسیبهای چشمی، بروز استرس، خیرگی چشم یا چشم زدگی است که این مورد زمانی رخ می دهد که اشعه مستقیم نور با شدت زیاد در محور دید عابرین یا رانندگان قرار بگیرد این در حالیست که دیگر موجودات زنده نیزبه واسطه آلودگی نوری آسیب می بینند.
حسین متقی طلب در ادامه با اشاره به اینکه بر اساس قانونی که در زیست شناسی به قانون بردباری معروف شده است، افزایش یک عامل محیطی می تواند عاملی محدود کننده در رشد باشد و در اینجا نیز با افزایش غیرطبیعی نور به عنوان یک عامل محیطی، گیاه نیز با مشکل روبرو خواهد شد، گیاهان چهار فصل به طور طبیعی باید در ابتدای پاییز رفته رفته تغییری در رنگ برگ های خود داده و برگ های خود را از دست بدهند. اما نور مصنوعی، ریتم زندگی آنها را در شهرها تغییر داده و حیات گیاه را به مخاطره می کشاند. به طوری که منجر به مرگ گیاه می شود.
عضو رسمی انجمن مشاوران مدیریت ایران با بیان اینکه مهندسی روشنایی در مدیریت شهری رشت مغفول مانده است خاطر نشان کرد امروزه اکثر علوم دارای دانش فنی و محاسباتی هستند که امید آن می رود در روند زیبا سازی و نورپردازی فضاهای عمومی شهر مسئولین با دقت نظر بیشتری گام بردارند و شیوه طراحی براساس سبک معماری منظر ایرانیرا اجرا نمایند تا شاهد شکوفایی هرچه بیشتر آثار روانی آن در زندگی شهری و جلوگیری از افراط و تفریط و تصمیمات سطحی و شیوه درمان سرپایی را در شهری بنام رشت کنار بگذاریم .
