آوای رشت-علی رمضانی کینچاه:
استان گیلان در گذشتۀ نه‌چندان دور میزبان غریبه‌هایی بود که در فصل کار و برای کارگری به این استان می‌آمدند؛ در اتاق کوچکی از خانۀ ارباب و کدخدای ده ساکن شده و به کار مزرعه (کاشت، داشت و برداشت برنج) مشغول می‌شدند و پس از پایان فصل کار با دستانی پر به سامان خود برمی‌گشتند. بعدها مردم گیلان شاهد حضور غریبه‌هایی بودند که دستفروشی می‌کردند؛ اینان انواع و اقسام لوازم منزل مانند آفتابه، ظروف پلاستیکی، قاشق و… را بر خود و زنان خود می‌آویختند و کوچه به کوچه و ده به ده می‌گشتند و کاسبی می‌کردند. در واقع بی‌خانمان بودند که به آنها کولی گفته می‌شد. سپس در گیلان غریبه‌هایی دیده شدند که در کوچه و پس کوچه‌های شهرهای این استان گاری به‌دست به‌دنبال جمع‌آوری مواد بازیافتی (کهنه‌رویی، کهنه‌دمپایی و…) می‌گشتند و یا در مشاغل سختی همچون عملگی، کارگری ساختمان، کارهای روزمزد و یا نانوایی مشغول بودند؛ اینان کم‌کم در این استان ساکن شدند و برای خود خانه و زندگی ساختند.
با گذر زمان حضور غریبه‌ها در گیلان شکل و روی عجیبی به خود گرفت و با خرید ملک و زمین کشاورزی و یا گرفتن پست و سمت اداری از همیشه پررنگ‌تر شد. غریبه‌ها که روزی با لباس کارگری و فعلگی به‌خدمت ارباب و کدخدای ده می‌رسیدند تا با دستمزد چند ماهۀ خود نان و آبی به دیار خود ببرند، حال با لباس‌های مارک‌دار به روستاها می‌آیند و به راحتی و بدون هیچ محدودیتی خانه، زمین کشاورزی (بیجار) و باغ‌های چای را می‌خرند، ویلا می‌سازند و بومیان منطقه را به‌عنوان سرایدار ویلا و رعیت زمین خریداری‌شده استخدام می‌کنند و یا با کت و شلوار شیک و اتوکشیده به‌عنوان استاندار، معاون استاندار، مدیرکل، فرماندار و شهردار معارفه می‌شوند و سرنوشت مردمی که روزی خود سرنوشت‌ساز بودند را با تصمیم‌های خرد و کلان خود گره می‌زنند.
دردناک‌تر از درد مهاجرت فله‌ای از فلات مرکزی ایران به نوار لاغر شمالی و اشغال گیلان به‌شکل‌های مختلف، حضور غریبه‌هایی غریبه‌تر از غریبه‌هاست! بومی‌هایی که در مقام معاون رئیس جمهور، نمایندۀ مجلس و عضو شورای شهر، مقدمات انتصابات اینچنینی و یا زمینۀ تداوم آنها را فراهم می‌کنند. به‌راستی غریبه‌ها چه توانایی بارز و ویژگی شاخصی نسبت به مدیران، سیاستمداران و شخصیت‌های علمی و فرهنگی استان گیلان دارند که دولتمردان، نمایندگان مجلس و اعضای شورای شهر رشت را مجبور کرده است آنان را برای اداره امور استان گیلان به‌کار گیرند؟ درمان سرطان بدخیم هجوم غریبه‌ها به جسم خستۀ گیلان نزد کدام حکیم است؟ با بومی‌های غریبه‌پرست چه باید کرد؟/ شمال ما
