آوای رشت – معین رمضانی
تفسیر ازواژه فَسَرَ به معنای روشن کردن و آشکار ساختن است و در اصطلاح، عبارت است از زدودن ابهام از لفظ مشکل و دشوار، که در انتقال معنای مورد نظر، نارسا و دچار اشکال است. همین نکته مرز بین تفسیر و ترجمه است، زیرا ترجمه در جایی است که معنای لغوی لفظ روشن نیست. ولی تفسیر آن است که در عین روشن بودن معنای لغت، هم چنان هاله‌ای از ابهام بر چهره ی آن نشسته است. پس در معنای کامل، تفسیر عبارت است از روشن کردن معانی آیات قرآن کریم و کشف مراد و مدلول آن ها.
علم تفسیر در مقایسه با علوم دیگر، می‌تواند چنین باشد:
الف: از نظر موضوع: چون موضوع آن کلام خداوند است و سرچشمه ی تمام حکمت‌ها در آن است. ماجرای پیشینیان و هرچه از عمر آن هم می‌گذرد کهنه نخواهد شد و عجایب آن پایان ناپذیر است.
ب: از نظر غرض و فایده: از جهت هدف و غرض، استوارترین و با برکت ترین علوم، علم تفسیر است، که فانی نمی‌شود.
ج: به خاطر شدّت نیاز: هر کمال دنیوی و دینی، دور یا نزدیک، به علوم شرع نیازمند است و به معارف دینی احتیاج دارد و آن نیز متوقّف بر کتاب خدا می‌باشد.
بنابراین باید متذکر شد که آشنایی کارکنان دولت با تفسیر سوره‌های قرآن کریم و همچنین شناخت معارف قرآنی در ابعاد اعتقادی، اخلاقی و اجتماعی و بهره گیری از پیام های کاربردی قرآن تأثیر فراوانی در زندگی آنان دارد و می‌تواند کمک زیادی درامورات روزمره و فعالیت های شخصی و اداری داشته باشد. در زمان حاضر، باید به تفسیر و مباحث محتوایی قرآن کریم و تبیین و ترویج اخلاق قرآنی در کاکنان دولت نیز توجه بیشتری شود. چرا که همه داستان‌هایی که در قرآن آمده‌اند دارای نکات آموزنده‌ای هستند و باید به آنها پرداخته شود. بنابراین نباید تنها به الفاظ قرآن و قرائت آن اکتفا کنیم بلکه باید به تدبر در مفاهیم قرآن بپردازیم چونکه قرآن ما را به تدبر در آیات دعوت می‌کند.
همانطوریکه می دانیم قرآن کریم تا روز قیامت پاسخگوی تمام نیازهای بشر خواهد بود و در هر عرصه‌ای که بخواهیم فعالیت کنیم، قرآن کریم حرف‌های زیادی برای گفتن دارد و اگر نتوانیم مطالب موردنظر را به خوبی از آیات قرآن استخراج کنیم، مشکل ازماست که با قرآن انس و آشنایی کافی نداریم، وگرنه منابع قرآن محدود نیست. مشکل امروز ما در جامعه این است که بسیاری از ما اهل تلاوت قرآن کریم باشیم ولی اخلاق و رفتارمان قرآنی نباشد و این خیلی بدتر از کسی است که آشنا به قرآن نیست، بنابراین اگر فقط به حفظ و قرائت ظاهری قرآن کریم پرداخته شود، بدون تردید قادر نخواهیم بود اخلاق و رفتارخود را در اداره وجامعه قرآنی کنیم و از این‌رو، کارکنان باید بیشتر وارد محتوا شوند وهر قدر به مفاهیم قرآنی بیشتر آشنا شودند، فهم قرآنی آنان عمیقتر خواهد شد.
خداوند در سوره مبارکه قمر چهار بار این آیه را تکرار می کند «وَلَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْءَانَ لِلذِّکْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّکِرٍ» و ما قرآن را برای وعظ و اندرز بفهم آسان ساختیم، آیا کسی هست که از آن پند گیرد؟! (آیه های ۱۷و۲۲و۳۲و۴۰) و یا می فرماید «أَفَلَا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْءَانَ أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا» آیا آنها در قرآن تدبّر نمی‌کنند، یا بر دلهاشان خود قفل ها زده اند؟! (محمد۲۴). در قرائت مسابقه گذاشته ایم برای بیشتر خواندن و از معانی و تفاسیر و تدبر در قرآن بی بهره ایم و کمتر کسی را می بینی که سراغ تفاسیر قرآن را بگیرد. گویا گنجی بی پایان داشته باشی اما در فقر به سر ببری.
بنابراین ماه مبارک رمضان، فرصت مناسبی است برای ارتقاء سطح معرفت و دانش کارکنان دولت در حوزه معارف الهی و ملکوتی کلام الله مجید به ویژه آشنایی بیشتر با تفسیر آیات و بهره مندی از زلال وحی و رهنمودها و دستورات حیات بخش این کتاب آسمانی. که این امر می طلبد با برنامه ریزی منسجم و مفید با حضور روحانیون برجسته و و متبحر به علوم قرآنی و مشارکت پررنگ کارکنان زمینه تشکیل بیشتر محافل قرآنی را فراهم تا عمق بخشی شناخت مفاهیم قرآنی در بین کارکنان مفید و مثمر ثمرواقع شود.
بیایید در ماه مبارک رمضان با خداوند و رسول گرامی اش عهد ببندیم، ایمان بیاوریم به اینکه تنها راه نجات ما تدبر وفهم آیات وعمل به دستورات قرآن و اهل بیت(علیهم السلام) است و بدون آنها نجاتی نخواهیم داشت.
