تاریخ : سه شنبه, ۲۰ آبان , ۱۴۰۴ Tuesday, 11 November , 2025

جنگل های شمال به خاطره ها می پیوندد؟

  • کد خبر : 3349
  • 30 بهمن 1392 - 12:14

علی علیزاده ازبری: بعد از ظهر روز سه شنبه ۲۲ بهمن ماه جهت پیاده روی و استفاده از طبیعت ،از روستای کمادل از توابع شهرستان فومن به طرف روستای خالصان  حرکت کردیم . متاسفانه با مناظری از قطع (بخوانید قتل عام)درختان تنومند جنگلی مواجه شدیم . که دل هر بیننده ای از تماشای آن درد خواهد گرفت .شک ندارم حتی دل صاحبان تبر که با بی رحمی به جان جنگل نیمه جان! افتاده اند نیز این درد را درک خواهد کرد.بنابراین مصمم شدم که اقدامی کنیم تا که شاید اثری نماید . تماس های ما و دوستان دیگر با مسئولان شهرستان نتیجه یا پاسخ مستدلی در بر نداشت.اغلب آنان با اظهار بی اطلاعی از این ماجرا صدور مجوز این کار را به مقامات خارج از شهرستان و استان مرتبط می دانستند.در این نوشته به جزء همین مقدمه کوتاه کمترمطلبی از خود آورده ام .مطالعات و یافته های کارشناسی مستدل و مستندی  شامل آمارها،هشدارها و اطلاعات هستند که امروزه در نشریات،فضای مجازی ،اخبار رسانه ها و…موجود هستند که لازم است بدانها توجه شده ،نقل قول گردند،یادآوری شوند،هشدارها تکرار شوند،حساسیت ها افزایش یابند.تا شاید همه ما اقدانی نماییم. گرچه ممکن است از دست ما چندان کاری بر نیاید اما(آب دریا را اگر نتوان کشید/ هم به قدر تشنگی باید چشید)

در هفته منابع طبیعی و روز درختکاری در اسفند ماه سال ۹۱ مقام معظم رهبری مطالبی را بیان داشتند که علاوه بر ایجاد امید در حفظ جنگل ها بیانگر این مطلب است که عمق فاجعه تاچه حد زیاد است که ایشان مجبور به دخالت می گردند.حضرت آیت‌الله خامنه‌ای ،پس ازغرس دو اصله نهال در سخنانی، گیاه و درخت را برای هر کشور و مجموعه بشری مایه برکت و آبادانی خواندند و با اشاره به سفارش اسلام به کاشت و نگهداری درختان و همچنین جلوگیری از قطع آنها خاطرنشان کردند: گلایه‌ای که از مسئولان مرتبط با موضوع درخت و درختکاری وجود دارد، این است که گاهی صدها درخت در جاهایی که نباید قطع بشوند، قطع می‌شوند. ایشان همچنین افزودند: علاوه بر غصب زمین‌های اطراف شهرها و آبادی‌ها و از بین رفتن پوشش گیاهی توسط برخی افراد سودجو که سبزی این مناطق را به سیمان و ساختمان‌های بلندمرتبه تبدیل می‌کنند، مجموعه جنگل‌های کشور نیز در معرض تهدید قرار دارد.از بین رفتن محیط سبز اطراف شهرها‏، بخصوص جنگل‌ها، مشکلات متعدد بشری را بدنبال دارد که همه مسئولین مرتبط با موضوع در دولت، مجلس، قوه قضائیه و شهرداری‌ها باید برای جلوگیری از پیشرفت این حرکت غلط، اقدام جدی بعمل آورند.

لطفا یک بار دیگر اصل ۵۰ قانون اساسی  جمهوری اسلامی را مطالعه نماییم .”در جمهوری‏ اسلامی، حفاظت‏ محیط زیست‏ که‏ نسل‏ امروز و نسل‌های‏ بعد باید در آن‏ حیات‏ اجتماعی‏ رو به‏ رشدی‏ داشته‏ باشند، وظیفه‏ عمومی‏ تلقی‏ می‏شود. از این‏ رو فعالیت‌های‏ اقتصادی‏ و غیر آن‏ که‏ با آلودگی‏ محیط زیست‏ یا تخریب‏ غیر قابل‏ جبران‏ آن‏ ملازمه‏ پیدا کند، ممنوع‏ است” اصلا قرار نیست در این نوشته، به مفاهیم تخصصی و موضوعاتی چون توسعه پایدار،ارزیابی توان زیست محیطی(برد اکوسیستم) ،حفظ حیات اکوسیستم ،ارزش جنگل های باستانی هیرکانی،انواع درختانی که جنگل های ما توان تولید دوباره آنها را ندارند و… پرداخته شود یا فواید و محاسن درخت و جنگل و پوشش گیاهی  و یا حتی عوارض غیر قابل جبران تخریب آن بیان گردد .اما لطفا همگی دوباره و چند باره این مطالب را مرور نماییم .

درخت21

-وضعیت جنگل‌ها به شدت به سمت بحرانی شدن پیش می‌رود. توان جنگل‌ها برای تولید چوب شدیدا کاهش پیدا کرده ،تنوع زیستی کمترشده و برخی از گونه‌ها در معرض جدی انقراض هستند.  زیستگاه‌های جانوری  شدیدا تخریب شده است. بر اساس آخرین گزارش فائو، مساحت کل جنگل‌های جهان حدود ۳ میلیارد هکتار است که سهم ایران از این میزان فقط حدود ۱۱ میلیون و با ارقامی متفاوت نهایتا ۱۴ میلیون هکتار است. همچنین متوسط سرانه جنگل‌های جهان رقمی معادل ۶۲‌/‌۰ هکتار (حدود ۶۰۰۰ متر) است در حالی که این رقم برای هر ایرانی  تقریبا ۱۶۰۰ متر است. درحال‌حاضر تنها ۱۰‌درصد جنگل‌های شمال پایدار هستند و اکوسیستم آن حفظ شده و از چند لایه ارتفاعی برخوردار است.در ۵۰‌سال گذشته یک‌سوم جنگل‌های ایران نابود شده است. در این مدت به‌طور متوسط سالانه ۱۰۰‌هزار هکتار(۵/۱ تا ۲ درصد) از جنگل‌های ایران توسط انسان یا پدیده‌های طبیعی نظیر آتش‌سوزی که آن هم ناشی از فعالیت انسان و تغییر اقلیم است، تخریب می‌شود. با این میزان از آسیب، دقیقا ۵۰ سال بعد یعنی سال‌های ۲۰۵۰ تا ۲۰۶۰ سال‌های نابودی کامل جنگل‌های ایران خواهد بود.

عوامل مهم تخریب جنگل ها می توان از برداشت زیاد چوب ،تغییر کاربری، سیل،جاده سازی،چرای بیش از حد دام در اراضی جنگلی ،قاچاق چوب ،تبدیل جنگل‌ها به شهرک‌های صنعتی ،زمین‌خواری و فروش غیرقانونی این مناطق و تبدیل آن به ویلاها و مناطق گردشگری،تخلیه زباله و فاضلاب  ،آتش‌سوزی وحتی خشکسالی را نام برد.(راستی چند مورد از این عوامل را در منطقه خود به چشم می بینیم؟یا بهتر است بپرسیم، کدامیک از عوامل یاد شده جنگل های منطقه مارا تهدید نمی کند؟)

کارشناسان هشدار می دهند و پیش بینی می کنند که پرونده بعدی دشمنان علیه کشور ما ،محیط زیست خواهد بود.یعنی به بهانه ی تخریب محیط زیست،آلودگی هوا و آب ، بیابان زایی ،پراکندگی زباله ها در طبیعت،آلودگی رودخانه ها،نابودی اکوسیستم تالاب ها و…که اتفاقا دلایل مستندی هم  هستند ما را به چالش خواهند کشید و این چالش بر ملت ما هزینه های زیادی تحمیل خواهد نمود.با این شرایط راستی کی حفظ محیط زیست و جنگل و منابع طبیعی، اولویت دولت ما خواهد بود؟ امروز جنگل و بیشه بیمار است، نه فقط در ایران حال خوشی ندارد،بلکه در کل دنیا از بی‌مهری ساکنان زمین این ناخوشی را تحمل می کند. جنگل ها از عوامل اصلی پالایش هوا در مقیاس جهانی هستند و پوشش جنگلی یک منطقه تنها ملک مطلق افراد آن منطقه نیست بلکه به کل جهان تعلق دارد. مگر نه اینکه همه ما سوار یک کشتی (کره زمین) هستیم شاید به همین دلیل است که هر ساله از فائو اخطار می گیریم.آیا بزرگترین بیابان زایی قرن با خشک شدن دریاچه ارومیه اتفاق نیافتاده است؟

با تفکر توسعه پایدار این حق را داریم که از منابع طبیعی بهره برداری نماییم اما به همان نسبت وظیفه داریم که آن منابع را برای آیندگان نیز حفظ نماییم. متخصصان جنگل هشدار می دهند که جنگل‌های شمال ایران تاکنون به اندازه‌ای آسیب دیده‌اند که تاب برداشت گسترده را ندارند. چیزی که در سالهای گذشته اتفاق افتاده برداشت نبوده بلکه تخریب بوده است.نقل از خبرگزاری فارس(در حال حاضر مجوز صدور قطع درختان جنگل تا ۵ برابر میزان رویش صادر می‌شود که امکان احیای مجدد این درختان در آینده نیز وجود ندارد و تا ۱۰ سال آینده عملاً تعریف جنگل را در شمال از دست خواهیم داد.)با شرایط موجود آیا نباید بهره‌برداری از جنگل‌های شمال متوقف شود؟ مطالعات دانشگاهی نیز تایید می کند که مجوز صدور قطع از سوی سازمان‌ جنگل‌ها ۵ برابر رویش بوده است آیا این مسئله جنگل‌های شمال را به سوی نابودی سوق  نمی دهد؟قبلا می گفتند که جنگل را برای نسل بعد حفظ کنیم اما با شرایط موجود و سرعت نابودی جنگل ها شاید برای نسل فعلی هم جنگلی باقی نماند. آیا در سرزمین و اقلیم خشک ایران کمربند باریک و بسیارمحدودسبز (جنگل شمال) را نباید حفظ کنیم؟لطفا نگویید مگر محیط زیست ارث پدرت هست؟آری محیط زیست ارث پدران ما هست  وما فرزندانی ناخلف هستیم اگر ارث پدری را حیف و میل نماییم و برای فرزندان خود میراث نابود شده ایی برجای گذاریم. لطفا،هرکس با هر عنوان با هر دلیل و بهانه با هرتوجیه که مجوز صادر می کند. دیگر این کار را انجام ندهد. مجوز قتل درخت را صادر نکند. بشر دیگر قادر به بازسازی خرابی هایی که  در طبیعت بار آورده نیست. بنابراین برما واجب است که همین مقدار باقی مانده از منابع طبیعی را حفظ کنیم زیرا با نا بودی جنگل زندگی برای ما مقدور نخواهد بود.نگذاریم بمیرد جنگل که جهان خواهد مرد.

دوس بدار عشق مراجنگلانه/ تو بدارحورمت سورخ گولانه

انتهای پیام / شمال ما

ثبت دیدگاه

قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید تحریریه منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد، منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد، منتشر نخواهد شد.