فرانک پیشگر، عضو شورای اسلامی شهر رشت:
از گذشته کهن ترین و بزرگترین شهرها در جهان در کنار و حاشیه مرزی منابع آبی از جمله رودخانه ها، دریاچه ها و تالابها شکل گرفته اند و این خود گواه بر اهمیت این منابع در زندگی و معاش انسان بوده است.
امروزه حفظ منابع آبی در درون و حاشیه شهرها، احیا و بهره مندی پایدار از آنها به عنوان اساسی ترین عناصر طبیعی محیط زیست گیاهی و جانوری، از اهمیت و ارزش ویژه ای برخوردار است. از مهمترین نقش زیست محیطی دریاچه ها و تالابهای شهری تاثیر آنها بر اقلیم و متعادل سازی دمای محیط اطراف است. این مسئله بخصوص در شهرها با توجه به دما و جزیره گرمایی که تولید می کنند، حائز اهمیت می باشد. متاسفانه طی سالهای اخیر رشد جمعیت و پیشرفت تکنولوژی در کنار فقدان آگاهی عمومی از نقش تالابها و آبگیرهای شهری منجر به نابودی آنها شده است. حال این سوال مطرح می باشد که چگونه می توان در کنار حفظ و احیای این منابع منحصر به فرد و رفع نیازمندیهای توسعه جامعه رو به رشد امروز تعادل پایداری را برقرار نمود.
منابعی نظیر دریاچه، تالاب، آبگیر، استخرهای دست ساز و امثال آنها که با گذشت سالها و گسترش شهرسازی در محدوده و حاشیه شهرها بجا مانده اند دارای ارزشهای بسیاری می باشند. در میان منابع آبی تالابها، یکی از پربازده ترین اکوسیستم ها در جهان محسوب می شوند.
زیستگاه گونه های گیاهی و جانوری، کمک به تغذیه آبهای زیرزمینی ،جلوگیری از فرسایش و سیلاب، خودپالایی و حذف تعدادی از آلودگیهای آب ورودی،ذخایر ژنی گیاهان و جانوران بومی، تامین آب،آبزی پروری ( بیش از دو سوم برداشت محصول ماهی جهان به سلامت مناطق آبی وابسته است)، تولید محصولات کشاورزی (برای مثال برنج یکی از محصولات رایج تالابی، غذای نیمی از جمعیت جهان را تامین می کند)، تولید چوب، تامین انرژی، تولید مواد لجنی و بیوماس، حمل و نقل و کاربردهای تفریحی، گردشگری، توریستی از مزایای تالاب ها می باشند.
تالابها یکی از بارزترین زیبایی های خلقت، مفیدترین و در عین حال حساس ترین اکوسیستم های طبیعت بشمار می روند. متاسفانه این منابع حیاتی و کم نظیر امروزه به دلیل خشکانیدن و تغییر کاربری، ایجاد آلودگی و دفع مواد زایدو برداشت بی رویه از گونه های تالابی، جزو تهدید شونده ترین زیستگاهها قرار دارند .
مجموع این دلایل و شواهد در مورد تالابها موجب شد تا کنوانسیونی جهانی تحت عنوان کنوانسیون رامسر به عنوان یک پیمان بین الدولی که چهارچوب همکاریهای بین المللی در زمینه حفاظت و بهره برداری پایدار از اکوسیستم های تالابی و منابع آنهاست، منعقد شود. این کنوانسیون در سال ۱۹۷۱ منعقد گردید و تا کنون ۱۶۸ کشور در آن عضو می باشند. عقد چنین پیمان بین المللی در شهر رامسر و نقش میزبانی ایران از ابتدا به عنوان یکی از اولین کشورهای متعهد، خود دال بر اهمیت و حساسیت تالابها و منابع آبی کشورمان است.
با نگاهی کلی به استان خودمان و شاخص های زیست محیطی آن می توان گفت گیلان سرزمین سحرآمیز جنگل ها و تالابهایی است که چشم هر بیننده ای را محصور می کند. محیط زیست گیلان، تالابها، آبگیرها و سایر اکوسیستم های منحصر به فرد آبی ، هدیه ای خداوندی است که ادامه حیات این جلگه سرسبز را رقم می زند. تعداد زیاد تالابها و آبگیرهای استان گیلان و از میان آنها ۳ تالاب بین المللی مجموعه تالابهای بندر انزلی، دریاچه امیر کلایه، لاگون بندر کیاشهر و دهانه سفیدرود که جزو تالابهای ثبت شده در کنوانسیون رامسر می باشند، از ارزش بسیاری برخوردارند.
وقتی بحث تالاب یا آبگیر به میان بیاید ناخودآگاه ما ساکنین و شهروندان شهر رشت بیاد تالاب عینک شهرمان خواهیم افتاد که مظلومانه سالهاست مورد بی مهری و صدمات ناشی از برخوردهای سطحی و تصمیمات خودخواهانه و انسان محورانه گسترش شهری قرار گرفته است.
این تالاب ۱۲ کیلومتر محیط و ۳۰ هکتارمنبع آبی و کمتر از ۱۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. در واقع آبگیری طبیعی است که بارانهای سالیانه و هرزاب ها را طی سالها به خود جذب می کند و نیز به علت وجود چشمه های آب زیرزمینی که در فصول گرم حیات تالاب به آنها وابسته است منحصر به فرد می باشد. حاشیه ساحلی تالاب عینک و منظر بی نظیر و آرامش بخش آن از برترین نقاط قوت منطقه می باشد. این چشم انداز زیبا حدود ۲ کیلومتر با مسافران و عابران جاده رشت- فومن همراه خواهد بود
بطور کلی مساحت اراضی موجود به حدود ۱۷۰ هکتار بالغ می گردد. همانطور که می دانیم فرم اراضی منطقه طویل و کشیده بوده ، دارای سه آبگیر یا سل می باشد که از طریق ۲ محور جاده ای شمالی- جنوبی ارتباط بین دو سمت و جریان بین آنها از طریق لوله های سیمانی تعبیه شده بین سلها برقرار می شود.
متاسفانه طی سالیان حیات این اکوسیستم ارزشمند به دلیل افزایش تراکم جمعیت، ساخت و ساز نابجای شهری در حریم تالاب، رهاسازی مصالح و نوخاله های ساختمانی، دفع زباله های شهری و فاضلاب صنعتی کارگاهها و کارخانجات اطراف، رشد و انفجار جمعیتی سرخس و جلبک های پوشاننده سطح در معرض خطر جدی قرار گرفته است.
پارک روبان قرمز (Qinhuangdao Red Ribbon Park)
حاشیه دریاچه برنسویل در مینه سوتا
پارک دریاچه مریت ( Merritt) در منطقه Oakland کانادا
طرح تالاب کراس ویندز (crosswinds wetland) در ایالت میشیگان، ۷مایلی جنوب فرودگاه دیترویت
انتهای پیام / شمال ما
