نوروز جشن بزرگ ایرانیان و یکی از سنت‌های دیرینه به جامانده از دوران باستان است.
عید نوروز مانند بسیاری از اعیاد در نزد ایرانیان به ویژه مردم با فرهنگ گیلان از آداب و رسوم خاصی برخوردار است. نظافت، خرید لباس نو، سبز کردن گندم، خانه تکانی، تهیه سفره هفت‌سین، دید و بازدید و سیزده‌بدر از جمله آداب و رسوم بسیار کهن است. مردم گیلان نیز این آداب و رسوم را به شیوه خود و آنچه از گذشتگان برای آنها به یادگار مانده است به نحو زیبایی انجام می‌دهند. نسل کنونی نیز با تمام سلیقه‌ها و علایق متضاد خود خواستار و خواهان انجام این آداب و رسوم کهن بوده و به آن احترام می‌گذارند. خانه تکانی نخستین گام برای استقبال از بهار و نو شدن در سالی جدید است. این کار با ذوق و شوق عجیبی در خانواده‌های گیلانی با همکاری و همیاری تمام اعضای خانواده انجام می‌شود. نظافت و پاکیزگی یکی از دستورات موکد دین اسلام است که خانه تکانی در راستای پیروی به این دستور دینی و آمادگی برای استقبال از مهمانان نوروزی انجام می‌شود. خانه تکانی در فرهنگ گیلانیان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و در اسفند هر سال با آب و جارو کردن منزل و گردگیری اثاثیه انجام می‌شود. مردم قبل از رسیدن سال نو تحولی به زندگی خود می‌دهند و خانه را برای پذیرایی از مهمانان عید آماده می‌کنند. خانه تکانی جدا از نظافت و پاکیزگی منزل و تحول روحی نشانه احترام متقابل به مهمانان نوروزی است و مهمان‌نوازی گیل زنان و گیل مردان را نیز به اثبات می‌رساند. در گذشته خانه تکانی منازل به دلیل کمبود امکانات با سختی و مشقت‌های فراوانی صورت می‌گرفت و به طور مثال تمام زیراندازها، حصیر و گلیم‌های خانوارها در کنار رودخانه‌ها شستشو می‌شد. خانه‌های گلی روستایی نیز در نزدیک تولد بهار از مصالحی مانند «گل و ساقه‌های برنج» یا به اصلاح گیلکی «فل و کلوش» برای بازسازی منازل به عنوان یک دیوارپوش استفاده می‌کردند. به این کار در گویش گیلکی «آلاوه» کردن خانه‌های روستایی می‌گفتند و برخی نیز آن را «گیل فشور» می‌نامیدند که همان نقاشی یا رنگ زدن دیوار خانه‌های روستایی گیلان است. اکنون زمان مناسب برای آلاوه کردن خانه‌های روستایی گیلان است که زنان خانوار همدوش مردان به این کار مشغول هستند. سوزن‌دوزی روی پارچه برای پرده‌بافی و روی طاقچه خانه‌ها از دیگر هنرهای زنان روستانشین گیلان زمین برای استقبال از سال نو است. ساخت انواع صنایع دستی، کلاه‌های حصیری، زیر انداز، سفره‌های غذاخوری ، گمج‌دانه، آویز، جارو و سبدهای خرید از جمله کارهای دستی گیل زنان و گیل مردان روستایی برای ورود به سال جدید و پذیرایی از مهمانان نوروزی به روستاهای آنها است. این اقدام‌ها اکنون نیز در بیشتر روستاهای گیلان از جمله صومعه‌سرا انجام می‌شود و تنها اندکی از رونق آن کاسته شده است. با پیشرفت جوامع و تکنولوژی خانه تکانی در گیلان نیز مدرن‌تر شده است و «آلاوه» در بیشتر مناطق روستایی و شهری این استان جای خود را به نقاشی ساختمان یا منازل داده است.
